İki Temel DNA Onarım Sistemimizden Biri Kusursuz Çalışıyor

  • 18/03/2019

İki Temel DNA Onarım Sistemimizden Biri Kusursuz Çalışıyor

Araştırmacılar, ciddi DNA hasarları için hücrelerimizin iki temel onarım sistemine sahip olduğunu, ancak bunlardan sadece birinin kusursuz olduğunu belirtiyor.


İnsan DNA'sının zarar görmesi, dengesiz genetik materyale ve dolayısıyla kanser gelişimine sebep olabiliyor. Bu nedenle son zamanlarda araştırmacılar, DNA mutasyonlarına karşı hücrelerin kendi koruma araçlarını araştırıyor. Hücrelerin, tümör oluşumunu önlemek ve mutasyonlara karşı koruma sağlamak için DNA hasarını hızlı ve doğru bir şekilde onarması önemli bir özellik olarak karşımıza çıkıyor.


Nature Cell Biology dergisinde yayınlanan araştırmaya göre, kusursuz olan onarım sistemi düzensiz hale geldiği taktirde, hücrelerin sürekli karşılaştıkları DNA hasarından sonra vücutta kanser gelişme riski artıyor.


Kopenhag Üniversitesi Biyoteknoloji Araştırma ve İnovasyon Merkezi'nden Profesör Anja Groth, “Hücrenin, ciddi DNA hasarını onarmak için kusursuz sistemi nasıl başlattığını ve böylece kansere karşı nasıl koruma sağladığını keşfettik. Bu işlem, hücre içindeki histonları tarayan ve bu esnada onarımı başlatan ‘tarayıcı’ diyebileceğimiz bir protein kullanılarak yapılıyor.” diye açıklıyor.


Araştırmacılara göre iki onarım sisteminin sorunları şöyle: Biri daha etkili çalışıyor ancak hızlı değil; hızlı olan sistem ise diğeri kadar iyi çalışmıyor. İki kesik DNA dizisini yalnızca birbirine yapıştırmakla yetiniyor.


“Onarım sistemlerinden biri, iki DNA dizisini birbirine yapıştırmaya çalışırken diğer sistem, zarar bütüne yayılmadan önce DNA'ya benzeyen 3D bir kopya üretiyor. İlk sistem ikincisinden çok daha fazla hataya sebep oluyor, bu nedenle ikincisi tümör gelişimine karşı çok daha iyi koruma sağlıyor.” diye açıklıyor Profesör Groth.


Tarayıcı gibi çalışan proteine ​​BARD1 adı veriliyor ve tümör baskılayıcı olarak görev aldığı araştırmacılar tarafından uzun zamandır biliniyor. Ardından eğer mümkün olursa hücre, kanser korumada hayati rol oynayan BRCA1 işlevini başlatıyor. BRCA1 proteinine ve hücreye kusursuz onarım sisteminin kullanıma hazır olduğunu bildiren BARD1’in tarama işlevi ilk kez keşfediliyor.


Kusursuz onarım yöntemi aynı zamanda homolog bir rekombinasyon olarak da biliniyor. Hücre, bölünmeye hazırlanırken iki özdeş DNA dizisi içeriyor. Bu da demek oluyor ki hücre, hasarına yönelik çözüme kendi içerisinde zaten sahip.


Prof. Groth, “BARD1'in hücreye kusursuz sistemin başlatılabileceğini haber verdiğini söyleyebiliriz; çünkü BARD1, hücrenin iki özdeş DNA dizisi içerdiğine dair işaretler olup olmadığını belirliyor. Bu durumda, “kusurlu” onarım sistemi engellenirken, kusursuz sistem başlatılmış oluyor.” diyerek sözlerini sonlandırıyor.

Kaynak: www.futurity.org


Kategori: BİLİMSEL GÜNDEM