Diz tendonunda gizlenmiş küçük bir kemiğin, insan evrimi süresince kaybolmaya başladığı tahmin ediliyordu. Yapılan güncel bir çalışma bu sözde Fabella’nın geri dönüş yaptığını ortaya koyuyor. Uzmanların Journal of Anatomy dergisinde belirttiğine göre, tendonlara gömülü olan ve bir sesamoid kemiği olan bu kemik, günümüz insanlarında geçtiğimiz yüzyıla kıyasla üç kat daha yaygın görülüyor.

Imperial College London'dan bir grup araştırmacı, 27'den fazla ülkeden yaklaşık 21 bin dize ait X-ray’leri, MRG taramalarını ve diseksiyon kayıtlarını incelediler. Verileri, bu kemiğin zaman içindeki prevalansını tahmin eden istatistiksel bir model oluşturmak için birleştirdiler.

1875 yılına kadar giden en eski kayıtlarda, Fabella’nın nüfusun yüzde 17.9'unda bulunduğu tespit edildi. 1918'de, insanların yüzde 11,2'sinde mevcuttu ve 2018'de nüfusun yüzde 39'unda görülüyordu.

Imperial College London'dan yapılan açıklamaya göre, bu kemik artrit, diz ağrısı ve diğer diz problemleriyle bağlantılı. Nitekim, diz osteoartriti olan insanların, bu kemiğe sahip olma ihtimalleri sağlıklı olanlara kıyasla iki kat daha fazla.

Uzun zaman önce Fabella’nın, Eski Dünya maymunlarında diz kapağına benzer bir amaca hizmet ettiği açıklandı. Imperial College London'dan bir antromühendis ve araştırmanın yazarlarından biri olan Michael Berthaume, “Büyük maymunlara ve insanlara evrildikçe, Fabella ihtiyacını yitirdik. Şimdi bu kemiğe sahip kişilerde sadece sorunlara neden oluyor. Ama neden böyle bir geri dönüş yaptığını açıklayamıyoruz.” diyor.

Fabella gibi sesamoid kemiklerinin mekanik kuvvetlere cevaben büyüdüğü biliniyor. Berthaume’a göre, insanlar artık atalarından daha fazla beslendikleri, daha ağır ve uzun boylu oldukları için dize daha fazla yük biniyor ve baskı yapıyor. Bu bilgi, günümüzde Fabella’nın neden geçmişte olduğundan daha yaygın olduğunu açıklayabilir.

Kaynak: www.livescience.com