Elektronik sigara ile ilişkili akciğer hasarı (EVALI), bugüne dek çoğu 35 yaşın altında olan binlerce insanı hasta etti. Yapılan yeni çalışmalara göre EVALI, bazı elektronik sigara sıvılarında bulunan yağlı bir madde olan E vitamini asetat kaynaklı oluşuyor. ACS - Chemical Research in Toxicology dergisinde rapor edilenlere göre E Vitamini asetat, akciğer yüzey aktif maddesinin (sürfaktan) akışkanlığını artırarak çökmesine neden oluyor ve nefes darlığı, akciğer iltihabı gibi semptomlara yol açabiliyor.

Lipitler ve proteinlerden oluşan bir sıvı olan sürfaktan, alveollerin iç yüzeyini kaplayarak yüzey gerilimini azaltıyor, böylece nefes alındığında alveoller kolayca şişebiliyor. Bilim insanları, bir kişi nefes aldığında ve verdiğinde yüzey aktif madde tabakasının nasıl genişlediğini ve büzüldüğünü hala tam olarak bilmiyorlar. Bir hipoteze göre, alveoller kasıldığında belirli lipitler sıkışıyor veya dışarı atılıyor ve daha sonra alveol genişlerken yüzeye tekrar yayılıyor. Araştırmacılar, EVALI hastalarının akciğerlerinde bulunan ancak sağlıklı kontrol deneklerinde bulunmayan E vitamini asetatın bu süreci nasıl etkiliyor olabileceğini merak ederek yola çıktılar.

Bunu bulmak için laboratuvardaki iki model akciğer yüzey aktif maddesine artan miktarlarda E vitamini asetat eklediler: biri yalnızca lipid DPPC'yi [akciğer yüzey aktif maddesinin (sürfaktan) birincil bileşeni)], diğeri ise sıvının içindeki dört ana lipidin bir karışımını içeriyordu. Ekip, nötron dönüş yankısı ve küçük açılı nötron saçılımının bir kombinasyonunu kullanarak, E vitamini asetat konsantrasyonunun artmasının, her iki model yüzey aktif madde için membran akışkanlığını ve sıkıştırılabilirliği bir platoya kadar artırdığını buldu. Bu bulgulara göre, elektronik sigaralarda bulunan E vitamini asetatın varlığında, sürfaktan tabakası ekshalasyon sırasında lipidleri daha erken sıkıştırıyor ve böylece kararsız hale gelmesine sebep oluyor.

Bununla birlikte araştırmacılar, bu deneylerin protein bileşenleri veya alveoller olmayan bir model üzerinde yapıldığını, bu nedenle daha fazla çalışmanın yapılması gerektiğini belirtiyorlar.

Kaynak: www.medicalxpress.com