Covid-19'lu Hastaların Beyin Hasarı
Ulusal Sağlık Enstitü(NIH)
araştırmacıları, COVID-19'un bir hastanın beyninin nasıl etkilediğine dair
yapılan derinlemesine bir çalışmada, hastalandıktan kısa bir süre sonra ölen
hastalardan alınan doku örneklerinde incelen ve sızdıran beyin kan damarlarının
neden olduğu hasarın özelliklerini tespit ettiler.
Ayrıca, incelemede doku
örneklerinde SARS-CoV-2 belirtisi görmediklerini bildirdiler. Bu da hasarın
beyne doğrudan viral bir saldırıdan kaynaklanmadığını
gösteriyor. Sonuçlar New England Journal of Medicine'de bir
yazışma olarak yayınlandı. NIH'nin Ulusal Nörolojik Bozukluklar ve İnme
Enstitüsü'nde (NINDS) direktör ve çalışmanın kıdemli yazarı, Dr. Avindra Nath,
" SARS-CoV-2'den enfeksiyon kapmış hastaların beyinlerinin
mikrovasküler kan damarı hasarına duyarlı olabileceğini bulduk. Sonuçlarımız,
bunun vücudun virüse karşı enflamatuar tepkisinden kaynaklanabileceğini
gösteriyor. Bu sonuçların, daha iyi tedaviler bulabilmemiz için doktorların
hastaların karşılaşabileceği tüm sorunları anlamasına yardımcı olacağını
umuyoruz " dedi.
COVID-19 öncelikle bir
solunum hastalığı olmasına rağmen, hastalar sıklıkla baş ağrısı, deliryum, bilişsel
işlev bozukluğu, baş dönmesi, yorgunluk ve koku alma duyusunun kaybı gibi
nörolojik problemler yaşarlar. Hastalık ayrıca hastaların felç geçirmesine
ve diğer nöropatolojilere neden olabilir. Birkaç çalışma, hastalığın
iltihaplanmaya ve kan damarı hasarına neden olabileceğini göstermiştir. Bu
çalışmalardan birinde, araştırmacılar bazı hastaların beyinlerinde küçük
miktarlarda SARS-CoV-2 olduğuna dair kanıt buldular. Bununla birlikte,
bilim adamları hala hastalığın beyni nasıl etkilediğini anlamaya çalışıyorlar.
Bu çalışmada,
araştırmacılar Mart-Temmuz 2020 arasında COVID-19 yaşadıktan sonra ölen 19
hastadan beyin dokusu örneklerinin derinlemesine bir incelemesini yaptılar.
Hastaların 16'sına ait örnekler, New York’tan gelirken diğer 3 vaka örneği Iowa
City, tarafından sağlandı. Hastalar, 5 ila 73 yaşları arasında geniş bir
yaş aralığında öldü. Semptomları bildirdikten sonra birkaç saat ila iki ay
içinde öldüler. Birçok hasta, diyabet, obezite ve kardiyovasküler hastalık
dâhil olmak üzere bir veya daha fazla risk faktörüne sahipti. Hastalardan
sekizi evde veya kamuya açık yerlerde ölü bulundu. Diğer üç hasta aniden
öldü.
Başlangıçta,
araştırmacılar, her hastadan koku alma ampulleri ve beyin saplarının
örneklerini incelemek için, çoğu MRI tarayıcısından 4 ila 10 kat daha hassas
olan özel, yüksek güçlü manyetik rezonans görüntüleme (MRI) tarayıcısı
kullandılar. Bu bölgelerin COVID-19'a oldukça duyarlı olduğu
düşünülmektedir. Olfaktör ampuller koku alma duyumuzu kontrol ederken,
beyin sapı nefesimizi ve kalp atış hızımızı kontrol eder. Taramalar, her
iki bölgede de hiperintensiteler adı verilen ve genellikle iltihabı gösteren
çok sayıda parlak noktaya ve kanamayı temsil eden hipointensite adı verilen
koyu lekelere sahip olduğunu ortaya çıkardı.
Araştırmacılar daha sonra
bu taramada tespit edilen noktaları mikroskop altında daha yakından incelemek
için bir kılavuz olarak kullandılar. Parlak noktaların normalden daha ince
kan damarları içerdiğini ve bazen fibrinojen gibi kan proteinlerini beyne
sızdırdığını buldular. Bunun bir bağışıklık reaksiyonunu tetiklediği
görüldü. Noktalar, kandaki T hücreleri ve beynin mikroglia adı verilen
kendi bağışıklık hücreleri ile çevriliydi. Aksine, koyu lekeler hem
pıhtılaşmış hem de sızdıran kan damarlarını içeriyordu, ancak bağışıklık
tepkisi yoktu.
Dr. Nath, "Tamamen
şaşırdık. Başlangıçta oksijen eksikliğinden kaynaklanan hasarı görmeyi
bekliyorduk. Bunun yerine, genellikle felçler ve nöroinflamatuar hastalıklarla
ilişkili çok odaklı hasar alanları gördük" dedi. Son olarak, araştırmacılar,
SARS-CoV-2'den genetik materyal veya proteinleri tespit etmek için çeşitli
yöntemler kullansalar bile beyin dokusu örneklerinde herhangi bir enfeksiyon
belirtisi tespit edemediler.
Dr. Nath, "Şimdiye
kadar, sonuçlarımız, gördüğümüz hasarın doğrudan beyne bulaşan SARS-CoV-2
virüsünden kaynaklanmadığını gösteriyor. Gelecekte, COVID-19'un beynin kan
damarlarına nasıl zarar verdiğini ve bunun hastalarda gördüğümüz kısa
ve uzun vadeli semptomların bir kısmını üretip üretmediğini incelemeyi
planlıyoruz " dedi.
Kaynak: https://medicalxpress.com/
Kategori: COVID-19
DİĞER Haberler
KATEGORİLER
DİJİTAL MAGAZİNLER
2024 - Sayı 1
2023 - Sayı 1
2022 - Sayı 1
Diğer Dijital Magazinlerimiz