Rett Sendromu için Daha İyi Bir Tedavi Mümkün

Rett sendromu olarak bilinen şiddetli gelişimsel bozukluğu araştıran bilim insanları, semptomlar ortaya çıkmadan çok önce meydana gelen bir dizi önemli moleküler değişiklik keşfettiler. Araştırmacılar, bulguların bu yıkıcı, yaşamı kısaltan durum için daha iyi tedaviler geliştirmede kullanılabileceğini söylüyor.

Rett sendromu neredeyse sadece kız çocuklarını etkiliyor. Rett'li çocuklar başlangıçta sağlıklı görünüyor; gerilemeye ve önceden edinilmiş becerileri kaybetmeye başlamadan önce ilk altı ila 18 ay boyunca normal şekilde gelişiyor gibi görünüyor. Örneğin, emekleyen çocuklar emekleyemez hale gelebiliyor ve dil becerileri gerileyebiliyor. Rett'in diğer semptomları arasında yeme zorluğu, nöbetler, "gevşek" uzuvlar ve hastalığın ayırt edici özelliği olan tekrarlayan el hareketleri yer alıyor. Bu semptomlar hafiften şiddetliye kadar değişebiliyor. Ne yazık ki, Rett’li birçok kişi 40'lı veya 50'li yaşlarında ölüyor.

Hastalığın en erken belirtilerine ilişkin yeni gözlemler, yakın zamanda Virginia Üniversitesi Tıp Fakültesi'ne katılan Sameer Bajikar'dan geliyor. Doktora sonrası çalışmalarını yaparken (Baylor Tıp Fakültesi ve UVA'da), Bajikar ve iş birlikçileri, belirli bir gen olan MECP2'deki mutasyonların Rett gelişimini nasıl tetiklediğini araştırmaya başladılar.

Bu araştırma, genlerin beyin hücrelerinde nasıl çalıştığını temelden değiştiren bir dizi moleküler değişikliği ortaya çıkardı. Bilim insanları özellikle, bu dizinin hafıza ve öğrenme için hayati önem taşıyan bir beyin bölgesi olan hipokampüste kapsamlı, "devre düzeyinde" sorunlara neden olduğunu keşfettiler. Bajikar ve meslektaşları, bu kapsamlı değişikliklerin nöron adı verilen beyin hücrelerinin arızalanmaya başlamasına neden olduğunu belirlediler.

UVA Hücre Biyolojisi Bölümü ve Biyomedikal Mühendislik Bölümü'nden Bajikar, “Farelerde Rett sendromu semptomlarının başlangıcını yapay olarak tetikleyerek, MECP2 arızalandığında meydana gelen olayların sırasını tam olarak haritaladık. Çalışmamız, belirgin semptomlar ortaya çıkmadan çok erken bir zamanda bozulan bir dizi temel gen ortaya çıkardı. Bu genler, MECP2'nin aşağı akışında Rett sendromu semptomlarının itici güçleri olabilir.” dedi.

Bu moleküler değişikliklerin keşfi ve değişikliklerden sorumlu özel mekanizmalar, Rett sendromunun gelişimine çok ihtiyaç duyulan ışık tutuyor. Ayrıca durumu tedavi etmek için yeni ve daha iyi yollar için de zemin hazırlıyor. Ancak bir zorluk söz konusu; genin aktivitesini çok fazla artırmanın beyin hücreleri için toksik olması.

Doktorların genin aktivitesini izlemek için yollara ihtiyacı var ve Bajikar'ın araştırması nihayetinde bunu sağlayabilir. Örneğin, doktorlar MECP2 geninin uygun bir seviyede çalışıp çalışmadığını yansıtan biyolojik belirteçleri veya "biyobelirteçleri" izleyebilir.

Bulguların tedavilere dönüştürülebilmesi için çok daha fazla araştırma yapılması gerekse de Bajikar, bulgularının sahip olduğu potansiyel konusunda heyecanlı.