Avrupa'da Kızamık Vakaları 25 Yılın Zirvesinde: DSÖ Alarm Veriyor

Dünya Sağlık Örgütü (WHO) yetkilileri, Avrupa bölgesindeki kızamık vaka sayısının geçen yıl iki katına çıkarak 25 yılın en yüksek seviyesine ulaştığını açıkladı. WHO ve Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu (UNICEF) tarafından hazırlanan ortak bir raporda, Avrupa ve Orta Asya'da bildirilen vakaların %40'ından fazlasının beş yaşın altındaki çocuklardan oluştuğu belirtildi. WHO Avrupa Bölge Direktörü Hans Henri Kluge, “Kızamık geri döndü ve bu bir uyandırma çağrısıdır. Yüksek aşılama oranları olmadan sağlık güvenliği olamaz.” dedi. Kızamık, kabakulak ve kızamığa karşı insanları bağışıklayan MMR aşısı, tehlikeli virüse karşı savaşmada %97 etkilidir. Kızamık, öksürme ve hapşırma yoluyla yayılan oldukça bulaşıcı bir hastalıktır.

Kızamığın yaygın belirtileri şunlar: yüksek ateş, ağrılı, kırmızı ve sulu gözler, öksürme ve hapşırma. Kızamık virüsü zatürreye, beyin şişmesine ve ölüme yol açabilir. 53 ülkeyi kapsayan WHO/UNICEF ortak analizinde, 6 Mart 2025'e kadar 38 ölüm bildirildi. Avrupa bölgesinde 2024 yılında 127.350 kızamık vakası bildirildiği, bunun 1997'den bu yana en yüksek sayı olduğu belirtildi. Kızamık vakalarının 1997'den bu yana azaldığı, ancak eğilimin 2018-19'da tersine döndüğü ve Covid-19 salgını sırasında bağışıklama kapsamındaki gerilemenin ardından 2023-24'te vakaların önemli ölçüde arttığı ifade edildi. "Birçok ülkede aşılama oranları henüz salgın öncesi seviyelere dönmedi ve bu da salgın riskini artırıyor" uyarısında bulunuldu.

Ortak analizde, Avrupa bölgesinin 2024'te dünya çapındaki tüm kızamık vakalarının üçte birini oluşturduğu belirtildi. Bu alan içinde, Romanya 30.692 vaka ile en yüksek sayıya sahipken, onu 28.147 vaka ile Kazakistan izledi. WHO/UNICEF açıklamasında, kızamığın "önemli bir küresel tehdit" olmaya devam ettiği sonucuna varıldı ve vakaların görüldüğü hükümetlere hızlı harekete geçmeleri, virüsün ulaşmadığı hükümetlere ise harekete geçmeye hazır olmaları çağrısında bulunuldu. ABD'de 2000 yılında "ortadan kaldırıldığı" düşünülen hastalık, ABD ve Kanada'da da yayılırken yakın zamanda iki ölüm vakası yaşandı. Son dönemdeki alevlenmenin sorumlusu olarak düşen aşılama oranları gösteriliyor.

Örneğin, Avrupa'da geçen yıl kızamık teşhisi konan 10 kişiden 8'i aşılanmamıştı. Avrupa Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi (ECDC) verilerine göre, 2023 tahminleri salgını önlemek için aşılama eşiği olan %95'i yalnızca dört ülkenin (Macaristan, Malta, Portekiz ve Slovakya) karşıladığını gösteriyor. İngiltere'de de iki doz aşılama oranlarının %90'ın altına düşmesiyle hastalığın yayılması konusunda endişeler dile getiriliyor.

Londra Hijyen ve Tropikal Tıp Okulu'ndan Dr. Ben Kasstan-Dabush, insanları sosyal medyadaki doğrulanmamış bilgilere güvenmemeleri konusunda uyardı: “Covid-19 aşılama programından da öğrendiğimiz gibi, yanlış bilgiler hızla yayılabilir ve insanların kararlarını etkileyebilir. Sosyal medyadaki aşı bilgilerinin bilimsel kanıtlara dayanmayabileceğini unutmamak önemlidir.”