Gen Terapisi Genç Erkeklerde Görülen Nadir ve Ölümcül Kalp Hastalığı için Umut Vaat Ediyor
Centro Nacional de Investigaciones Cardiovasculares (CNIC)'teki bir ekip, ani kardiyak ölüm riskinin yüksek olduğu, nadir ve yüksek penetranslı kalıtsal bir kalp rahatsızlığı olan aritmik sağ ventrikül kardiyomiyopatisi tip 5 (ARVC5) tedavisini dönüştürebilecek yenilikçi bir gen terapisi stratejisi geliştirdi. Bu hastalık özellikle genç erkeklerde yıkıcı etkilere sahip ve bir tedavisi bulunmuyor; mevcut tedaviler palyatif bakıma odaklanıyor. CNIC'te Kalp Yetmezliğinin Moleküler Düzenlenmesi grubu başkanı ve İspanyol kardiyovasküler araştırma ağı (CIBERCV) üyesi Dr. Enrique Lara-Pezzi liderliğindeki çalışma, TMEM43 geninin sağlıklı bir versiyonunun doğrudan kalp kası hücrelerine verilmesinin, hastalığın fare modelinde kalp fonksiyonunu önemli ölçüde iyileştirdiğini ve hayatta kalma süresini uzattığını gösteriyor.
Bu yeni yöntem, CNIC'te Kalıtsal Kardiyomiyopatiler grubunun da başkanı olan Dr. Pablo García-Pavía liderliğindeki Hospital Puerta de Hierro Majadahonda'daki bir klinik ekip ile Dr. Lara-Pezzi liderliğindeki temel-translasyonel grup arasındaki 10 yılı aşkın bir işbirliğinin sonucu. Bu uzun süreli ortaklık, ekibin bu hastalığın anlaşılmasını ilerletmesine ve tedavisi için etkili bir alternatif sunmasına olanak sağladı. Hospital Puerta de Hierro'da ARVC5'li ilk hastaların İspanya'da tanımlanmasının ardından, iki grup 2019'da hastalığı hayvanlarda taklit eden ilk modeli oluşturmak için birlikte çalıştı. Şimdi ise araştırmacılar, bu deneysel modelde hastalık için bir tedavi geliştirerek bir adım daha ileri gittiler.
ARVC5, şiddetli aritmilere neden olan ve ani ölüme yol açabilen TMEM43 adlı bir gendeki mutasyonlardan kaynaklanır. Hastalık özellikle genç erkeklerde agresif seyreder ve yaşam beklentilerini 42 yaşın altına düşürür. Ani ölümü önlemek için implante edilebilir kardiyoverter defibrilatörler (ICD'ler) kullanılsa da, hastalığın ilerlemesini durduracak mevcut bir tedavi bulunmamaktadır. Circulation Research dergisinde yayınlanan çalışmada, CNIC ekibi, insan hastalar için güvenli bir dağıtım sistemi olan adeno-ilişkili virüsleri (AAV) kullanarak, TMEM43'ün fonksiyonel bir kopyasını doğrudan deneysel farelerin kalp kası hücrelerine ileten bir gen terapisi geliştirdi. Sonuçlar umut vericidir: tedavi sadece kalp kasılmasını iyileştirmekle ve fibrozisi azaltmakla kalmadı, aynı zamanda ARVC5 benzeri hastalığı olan farelerin ömrünü önemli ölçüde uzattı. Tek bir doz tedavi, hastalığın tipik elektriksel ve yapısal değişikliklerini önlemek için yeterliydi.
Çalışmanın ilk yazarı Dr. Laura Lalaguna, “Bu ilerleme bizi bu yıkıcı hastalığın olası bir tedavisine yaklaştırıyor. Kalpteki fonksiyonel TMEM43 proteininin miktarını artırarak, proteinin mutant versiyonunun toksik etkilerine karşı koyabildik ve bu da kalp fonksiyonunun iyileşmesine ve hastalığın ilerlemesinin durdurulmasına neden oldu.” diye açıklıyor. Kalıtsal kardiyomiyopatilerle ilişkili kalp yetmezliği tedavileri genellikle etkisizdir ve Dr. Lara-Pezzi, bu yeni stratejinin diğer bu tür hastalıkların tedavisindeki potansiyel uygulamalarının altını şu sözlerle çizmek istiyor: “AAV gen terapisinin sadece ARVC5 için değil, diğer kalıtsal kalp rahatsızlıkları için de spesifik çözümler ve tedaviler sunma konusunda muazzam bir potansiyeli var.”
Bu çalışma, nadir hastalıklar için daha etkili tedaviler arayışında önemli bir ilerleme kaydediyor ve etkilenen hastaların prognozunu dönüştürebilir, kalıtsal kalp hastalıklarının yükünü hafifletebilir ve hem hastaların hem de sağlık sistemlerinin yararına sürekli tıbbi gözetim ihtiyacını azaltabilir.
