Hiç şüphesiz morfin son derece etkili bir ağrı kesici; ancak bir opioid olarak bağımlılık yaratma ihtimali son derece yüksek. ABD’de her gün afyon türevlerinin aşırı doz alımı sonucu 115'ten fazla kişinin hayatını kaybettiği göz önünde bulundurulursa, morfinin potansiyel olarak tehlikeli olduğu söylenebilir.

Son günlerde Fransa merkezli araştırmacılar, ağrıları hafifletmek için morfin ve sentetik opioidlerden çok daha az bağımlılık yapıcı bir alternatif bulduklarını söylüyor. Science Advances dergisinde yayınlanan çalışmanın sonuçları, bu yeni alternatifin ağrıyı hafifletici etkisinin afyon eşdeğerlerinden daha uzun sürdüğünü gösteriyor.

İlacın arkasındaki bilim, opioid reseptörlerine bağlanan enkefalin gibi vücutta doğal olarak oluşan peptitlere dayanıyor. Beyinde bulunan merkezi opioid reseptörleri yerine ağrının bulunduğu yere yakın periferik opioid reseptörleri hedef aldığından, morfin gibi ilaçlardan daha az tehlikeli olduğu düşünülüyor. Bununla birlikte ilaç, kan-beyin bariyerini geçme sorunları da dahil olmak üzere çeşitli zorluklar nedeniyle henüz otoriteler tarafından kabul görmedi.

Bu engelleri aşmak için araştırmacılar, Leu-enkefalin (LENK) nöropeptitlerini skualen adı verilen doğal ve biyolojik olarak uyumlu bir lipide bağladılar. Bu da, daha sonra enjeksiyon yoluyla doğrudan ağrı kaynağına iletildi.

Ekip ağrı kesicinin etkinliğini  test etmek için, yeni ilacın üç farklı versiyonunu vücudunda enflamasyon olan farelere uyguladı. Gerçek zamanlı görüntüleme kullanarak, dört saat sonra farelerin enflamasyonlu bölgelerinde termal hassasiyetin azaldığını tespit ettiler. İlacın ağrı kesici yararının morfinden daha uzun sürdüğünü de gözlemlediler.

Yeni ilaç umut verici olsa da henüz sadece kemirgenlerde test edildiğinden, insanlardaki etkisini görmek için beklememiz gerekiyor.

Kaynak: https://www.iflscience.com/health-and-medicine/