Araştırmacılar, glütensiz diyetleri izlese bile çölyak hastalığı olan ya da olmayan kişileri doğru olarak tanımlayan kan tesi üzerinde çalıştıklarını bildirdi.

Çölyak hastalığı, dünyada ortalama insanların yüzde birini etkileyen bir otoimmün bozukluktur. Çölyak hastalığı olanlar, buğday, arpa veya çavdardan gluten proteinini içeren gıdalardan kaçınmalıdır. Ancak nüfusun yüzde birinden fazlası glutensiz bir diyet izlediği için gerçek çölyak hastalığının teşhis edilmesini zorlaşmaktadır.

Çölyak hastalığını taramak için kullanılan iki temel kan testi, glutene karşı bağışıklık cevabı tespit etmeye dayanır, ancak glutenden kaçınan insanlarda bağışıklık karşılığı giderek kaybolur.

Vikas K. Sarna'nın Norveç'teki Oslo Üniversitesi Hastanesi'nden yaptığı araştırmada, "Ne yazık ki, gluten hassasiyeti olan birçok kişi çölyak hastalığının dışlanması için klinisyenlere danışılmadan glütensiz diyete geçmektedir. Bu gibi durumlarda önerilen yöntem ise günlük gluten tüketimini içeren 8 haftalık gluten testi uygulayarak, ardından ince bağırsaktan (duodenum) alınan bir endoskopik biyopsi içeren prosedür izlenmektedir. Yeni geliştirilen kan testi ile böyle bir gluten zorluğununun ve duodenal biyopsinin yerini alabilir. " dedi

Yeni test, hasta glutene maruz kalmasa bile, gluten proteinlerini hedef alan bir kan örneğindeki bağışıklık hücrelerini tespit etmek üzere tasarlandı.

Sarna'nın ekibi, testi çölyak hastalığı olan 62 hasta ve çölyak hastalığı olmayan fakat glutensiz diyet yapan 19 kişi, gluten içeren gıdalar yiyen 10 çölyak hastası ve normal diyet uygulayan 52 sağlıklı birey üzerinde uyguladılar. Ayrıca karşılaştırma amacıyla bu katılımcılar üzerinde mevcut çölyak testlerini kullandılar.

Eski testler, glutensiz bir diyet uygulanmayan 10 hastanın 9'unda çölyak hastalığı tespit etti. Ancak eski testler, glutensiz bir diyeti uygulayan 62 hastanın sadece 4'ünde çölyak hastalığını tespit etti.

Yeni test, çölyak hastalığı olan hastaları çölyak hastalığı olmayan fakat halen glutensiz diyetleri takip eden insanlardan yüzde 96'lık doğruluk payı ile ayrıştırdı.

Araştırmacılar Gastroenteroloji raporunda, normal diyetleri takiben sağlıklı bireylerden gluteni içeren gıdaları yiyen çölyak hastalarını ayırt etmek için yüzde 95 doğruluk seviyesine ulaştığını belirttiler.

Sarna, "Testimizin, glütene duyarlı kişilerin çölyak hastalığının teşhisini onaylamak yerine, dışlamak için daha güçlü olduğunu hesapladık" dedi. Reuters Health'e e-posta ile "Her ne kadar bu alandaki araştırmalara ihtiyaç duyulmasına rağmen, testin kişilerin glutensiz bir diyetle çölyak hastalığını dışlaması için kullanılmasını öneriyoruz" dedi.

Sarna, "Çölyak hastalığı için zaten glutensiz bir diyet uygulanmış kişiler için uygulanabilecek büyük bir test talebi olmasına rağmen, bu testin ticari kullanım için hala mevcut olmadığını belirtmek önemlidir" dedi. "İncelememizi umut verici bulguların, yakın gelecekte bu testin ticari kullanılmasına izin vermek için daha fazla araştırmanın yanı sıra ticari girişimler başlatabileceğini umuyorum."

Araştırma ekibinin birçok üyesi bu test teknolojisi hakkında patent başvurusunda bulundu ve bazıları şirketler için danışman olduklarını açıkladı. Bu çalışmadaki klinik araştırmalar Norveç Araştırma Konseyi tarafından karşılandı.

Boston Harvard Tıp Fakültesi Çölyak Araştırma ve Tedavi Merkezi'nden Dr. Maureen Leonard: "Araştırmacılar, glutensiz bir diyetle hastalarda çölyak hastalığının taranmasına izin verebilecek testleri belirlemek için aktif bir şekilde çalışıyor" dedi. "Bunlar klinik olarak mevcut testler değildir ve doğru ve klinik kullanıma hazır hale gelmeden önce daha fazla çalışma gerektirir" dedi.

Leonard: "Ayrıca, bu testler yalnızca belirli genetik geçmişe sahip insanlara yararlı olabilir. Dolayısıyla, hastalar glütensiz bir diyet önermeden önce çölyak hastalığı için test edilmeleri gerektiğinin farkında olmalıdır. Çölyak hastalığı duodenal biyopsi ile teyit edilmelidir. Çölyak hastalığı için taranmadan önce glutensiz bir diyet başlatan bir hasta, çölyak hastalığı ve duodenal biyopsileri taramak için mevcut tüm kan testleri doğru teşhis için yararlanamayacak "dedi.